Podgłośniowe zapalenie krtani – czym jest i jak je rozpoznać

KIEDY KASZEL BUDZI W NOCY – PODGŁOŚNIOWE ZAPALENIE KRTANI

Sytuacja, kiedy maluch budzi się w środku nocy, oddycha z trudem, jego kaszel przypomina „szczekanie”, a każda próba wdechu powoduje świst może budzić niepokój. Często są to pierwsze objawy choroby znanej jako podgłośniowe zapalenie krtani, potocznie nazywane także krupem wirusowym.

Co to jest podgłośniowe zapalenie krtani?

Podgłośniowe zapalenie krtani to infekcja wirusowa, która obejmuje głównie miejsce w górnej części tchawicy, tuż pod strunami głosowymi. Właśnie w tej okolicy u dzieci występuje naturalnie wąskie światło dróg oddechowych. Nawet niewielki obrzęk powoduje znaczne utrudnienie przepływu powietrza.

Wspomniana choroba najczęściej pojawia się w sezonie jesienno-zimowym i dotyczy głównie dzieci w wieku 6 miesięcy do 5 lat.

Przyczyny – skąd bierze się krup wirusowy?

Za podgłośniowe zapalenie krtani odpowiadają wirusy, do których należą najczęściej wirus paragrypy, wirus RS (RSV), adenowirusy oraz wirus grypy.

Co istotne, choroba często rozwija się po zwykłym, katarze czy infekcji górnych dróg oddechowych. Właśnie dlatego jej eskalacja bywa dla rodziców zaskoczeniem, ponieważ szybko przechodzi od niepozornego kataru do uciążliwego kaszlu i duszności.

Objawy krupu – jak go rozpoznać?

Symptomy krupu są dość charakterystyczne i należą do nich:

• specyficzny szczekający kaszel,
• świst krtaniowy (stridor) – dźwięk słyszany przy wdechu,
• chrypka,
• duszność o szczególnym nasileniu w nocy,
• niekiedy gorączka.

Typowe oznaki podgłośniowego zapalenia krtani mogą być dla dziecka przerażające, ponieważ nie potrafi ono „złapać powietrza”.

Dlaczego w nocy jest gorzej?

Warto zwrócić uwagę, że w nocy spada temperatura ciała, a to z kolei sprzyja skurczowi dróg oddechowych. Dodatkowo pozycja leżąca nie ułatwia swobodnego oddychania. Z tego powodu najwięcej nagłych wizyt na SOR z powodu krupu odbywa się właśnie w późnych godzinach.

Co robić w przypadku krupu wirusowego?

Pierwsza zasada – nie panikuj. To trudne, ale napędzanie obaw dodatkowo stresuje dziecko. Następnie zadbaj o:

• zimne powietrze – wyjdź z dzieckiem na balkon, otwórz okno, wyjdź na korytarz – chłodne powietrze obkurczy obrzęknięte drogi oddechowe.
• Nawilżanie powietrza – włącz nawilżacz lub rozwieś mokre ręczniki.
• Nebulizacja – w warunkach domowych nebulizacja z 0,9% NaCl może złagodzić objawy. Częstą praktyką w szpitalach jest stosowanie nebulizacji z adrenaliny.

Jeśli objawy nie ustępują – nie zwlekaj, jedź do najbliższego szpitala. W ciężkich przypadkach krup wirusowy wymaga tlenoterapii czy podaży sterydów w warunkach szpitalnych.

Czy podgłośniowe zapalenie krtani jest groźne?

Objawy krupu najczęściej ustępują samoistnie w ciągu kilku dni, ale nie wolno ich bagatelizować. Nieleczony i ciężki obrzęk krtani może prowadzić do niedotlenienia i poważnych powikłań.

Jak wygląda leczenie u lekarza?

W gabinecie lub na izbie przyjęć standardowo stosuje się:

• nebulizację z adrenaliny (działa szybko, zmniejsza obrzęk),
• sterydy doustnie lub domięśniowo (np. deksametazon),
• w razie potrzeby tlenoterapię.

Pamiętaj — im szybciej zgłosisz się z dzieckiem w ciężkim stanie, tym bezpieczniej. Poza tym zaoszczędzisz stresu zarówno sobie, jak i dziecku.

Profilaktyka – czy można się uchronić?

Niestety nie istnieje szczepionka przeciwko krupowi, ale można zabezpieczać się, dzięki szczepieniom przeciwko niektórym wirusom (np. grypie czy RSV – w przypadku wcześniaków). Jak zawsze ważna jest też profilaktyka:

• dbałość o odporność dziecka,
• unikanie kontaktu z chorymi w sezonie infekcyjnym,
• odpowiednia wilgotność powietrza w domu.

Podsumowując — krup potrafi przestraszyć, ale pamiętaj — w większości przypadków, jeśli zareagujesz odpowiednio szybko, wszystko dobrze się kończy. Najważniejsze to obserwować i rozpoznawać objawy, aby wiedzieć, kiedy działać.