Drogi oddechowe niemowlaka. Co oznaczają świsty i furczenia bez kataru?

Oddech to jeden z naturalnych odruchów organizmu. Dzięki niemu nasze ciała są stale zaopatrywane w tlen, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania wszystkich narządów. U najmłodszych dzieci proces oddychania odbywa się głównie przez nos. Dopiero z czasem dziecko nabiera zdolności do oddychania przez usta. Jednak zanim do tego dojdzie, musi ono przebrnąć przez różne dolegliwości ze strony układu oddechowego. Nietypowe dźwięki, takie jak świsty i furczenia nie zawsze są powodem do zmartwień, choć mogą wywoływać spory niepokój. Co one tak właściwie oznaczają?

Organizm niemowlaka. Czym są furczenia i świsty?

Na wstępie warto zaznaczyć, że nie każdy niemowlak wydaje z siebie nietypowe dźwięki – najczęściej podczas snu. Z racji tego, że organizm od najmłodszych lat jeszcze się rozwija, wszystkie niepokojące charczenia muszą mieć jakąś swoją przyczynę.

Główną funkcją układu oddechowego jest wymiana gazowa między środowiskiem zewnętrznym a organizmem, o czym już wielokrotnie wspominaliśmy na naszym blogu. Kiedy do dróg oddechowych trafia powietrze, generuje różne dźwięki. To właśnie dzięki nim można stwierdzić, czy działają one prawidłowo. W tym miejscu warto podkreślić, że szmery, świsty, czy też furczenia nie występują u zdrowej osoby – tym bardziej u dziecka. Dlatego bez względu na to, jakie nie byłyby to dźwięki, warto obserwować towarzyszące im objawy i konsultować je z lekarzem. W przypadku najmłodszych będzie to pediatra.

Zatkany nos bez kataru. Jakie są przyczyny tego zjawiska?

Najczęstszą przyczyną świstów i furczenia w nosie niemowlaka jest katar (nieżyt nosa), którego przyczyną mogą być infekcje wirusowe i bakteryjne. Niestety czasem mogą zdarzać się sytuacje, w których dziecko, pomimo braku kataru, wciąż ma zatkany nos. Nie jest to miłe doświadczenie, również dla rodziców. Przez to, że maluch nie potrafi jeszcze samodzielnie oddychać ustami, zatkany nos stanowi dla niego niezwykłe utrapienie. Może stać się wtedy marudny, rozdrażniony i co niezwykle istotne – może stracić apetyt. Nie wspominając już o problemach ze snem.

Jeżeli niemowlak ma zatkany nos bez kataru, może mieć to związek z jego charakterystyczną budową anatomiczną. Zatem powody charczenia i świstów mogą być następujące:

• wiotkie podniebienie i gardło, które dopiero z wiekiem nabierają sprężystości;
• niedostatecznie rozwinięte dolne drogi oddechowe oraz krtań;
• zwężone przewody nosowe;
• mniejsze oskrzela oraz tchawica.

Ciężki oddech i nietypowe dźwięki charczenia bez widocznego kataru, mogą wskazywać również na tzw. sapkę niemowlęcą. Wywołuje ją najczęściej alergia pokarmowa, nieodpowiednie warunki bytowe dziecka lub wady w budowie anatomicznej nosa. Z innej strony furczenie może powodować również obecność ciała obcego w nosie, ząbkowanie lub zapalenie oskrzeli. Czasem może pomóc tutaj oklepywanie dziecka, jednak ostateczną diagnozę oraz formę terapii powinien ustalić lekarz.

Kiedy świsty stają się powodem do niepokoju?

Dzieci lubią wkładać sobie do ust i nosa małe rzeczy – mogą to być zabawki lub jedzenie. Wystarczy chwila nieuwagi, aby doprowadzić do problemów z oddychaniem. Niestety świsty i furczenia mogą mieć również związek z rozwijającą się chorobą. Kiedy takie odgłosy powinny być niezwłocznie konsultowane z lekarzem? Powodem do niepokoju mogą być między innymi: gorączka; problemy z oddychaniem; odcień skóry (niebieskawy, siny, wyblakły); nieregularny oddech; zapadanie się klatki piersiowej; utrata apetytu.

Aby pomóc dziecku w uporczywych dolegliwościach warto zadbać o prawidłowe nawilżenie powietrza w mieszkaniu. Należy przy tym pamiętać, aby regularnie oczyszczać nos malucha, np. za pomocą aspiratora. Pomocne mogą okazać się również inhalacje. Jeżeli dziecko nie może złapać oddechu albo – co gorsza – blednie w oczach, należy bez zawahania skontaktować się ze specjalistą.