Co to jest sarkoidoza?

Sarkoidoza, zwana również chorobą Besniera-Boecka-Schaumanna, to choroba autoimmunologiczna, której głównym objawem są ziarniaki, czyli guzki zapalne. Powstają one z przekształconych komórek układu immunologicznego i najczęściej pojawiają się w obrębie płuc i węzłów chłonnych. Mogą także pojawiać się na innych narządach i są w stanie objąć praktycznie cały nasz organizm.

Sarkoidoza to choroba wielonarządowa o nieznanym pochodzeniu, która może pojawić się u osób w każdym wieku, choć najczęściej dotyka młode osoby. Nie ma dowodów na to, aby była dziedziczna, chodź podejrzewa się pewien związek z predyspozycjami osób z grupą krwi A.

Przyczyny i objawy sarkoidozy

Do rozwoju Choroby Besniera-Boecka-Schaumanna mogą przyczynić się czynniki genetyczne bądź nadmierny kontakt z ditlenkiem krzemu, inaczej krzemionką i niektórymi bakteriami. Choroba przebiega najczęściej bezobjawowo, a jej wykrycie może być zupełnie przypadkowe. Wpływ na powstawanie ziarniaków mogą mieć również związki nieorganiczne, np. złoto, związki organiczne, np. pyły z roślin oraz bodźce zakaźne, np. grzyby.

Ze względu na to, że sarkoidoza może zaatakować cały organizm, wyróżnia się objawy ogólne i objawy dotyczące konkretnego – objętego chorobą – narządu. Niecharakterystycznymi objawami ogólnymi w obrębie całego organizmu, są:

• podwyższona temperatura lub gorączka sięgająca nawet 40 stopni,
• ogólne osłabienie, zmęczenie,
• utrata masy ciała,
• brak apetytu,
• złe samopoczucie,
• nocne poty.

Sarkoidoza płuc

Najczęściej występującą odmianą choroby, jest sarkoidoza płuc. Ziarniaki zajmują wtedy płuca, węzły chłonne, skórę i oczy. W większości przypadków sarkoidoza ulega samoistnej remisji, a chory może nawet nie wiedzieć o tym, że był na nią chory. Niestety zdarzają się przypadki, w których może dojść do rozwoju choroby i postępujących zmian wielonarządowych. W takim wypadku może być konieczne wdrożenie konkretnego leczenia.

Do najczęstszych symptomów sarkoidozy płuc zalicza się świszczący oddech, duszności, suchy, przewlekły kaszel oraz ból w piersiach. Ogólna przyczyna choroby Besniera-Boecka-Schaumanna nie jest znana, wyróżnia się jednak czynniki, które w jakimś stopniu zwiększają ryzyko zachorowania. Są to między innymi:

• pochodzenie – największy odsetek zachorować notuje się na kraje anglosaskie i skandynawskie,
• płeć – najczęściej chorują kobiety po 50., chodź problem może dotknąć każdego,
• wiek – choroba może rozwinąć się już u osób w wieku od 20. do 40. lat,
• genetyka – jeżeli w rodzinie ktoś już chorował na sarkoidozę, to jest większe prawdopodobieństwo, że tych przypadków będzie więcej,
• rasa – największy odsetek zachorowań obserwuje się u ciemnoskórych.

Diagnostyka

Niepokojące objawy należy przede wszystkim zgłosić w pierwszej kolejności do lekarza rodzinnego, który zdecyduje, co należy dalej robić. Zapewne konieczna będzie wizyta u pulmonologa, ponieważ z reguły sarkoidoza zajmuje płuca. W diagnozie mogą pomóc takie badania jak: RTG i tomografia klatki piersiowej, spirometria, badania morfologiczne, bronchoskopia oraz badania okulistyczne. W większości przypadków sarkoidoza ulega samoistnej remisji, jednak w przypadku, gdy dojdzie do dalszego rozwoju choroby, można spodziewać się licznych powikłań i konieczne jest leczenie.

Pamiętajmy, żadnych objawów, niezależnie jakie by nie były, nie należy lekceważyć. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto – a nawet trzeba – skierować się po pomoc do specjalisty.