Zapalenie zatok przynosowych – czym jest i jak je leczyć?

Jedną z najczęstszych chorób laryngologicznych, jest zapalenie zatok. Jest to potoczne określenie dla zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Na chore zatoki mogą cierpieć zarówno dorośli, jak i dzieci, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Chorym zatokom towarzyszy ból głowy, osłabiony węch oraz wodnista wydzielina, a to tylko niektóre z objawów. Czym tak właściwie jest zapalenie zatok przynosowych? Jak się objawia i jak je leczyć?

Problem chorych zatok

Zatoki przynosowe to puste przestrzenie, które na ogół wypełnione są powietrzem. Wśród nich znajdują się: zatoki czołowe, zatoki szczękowe oraz zatoki klinowe i sitowe. Innymi słowy, zatoki to takie jamy powietrzne, które łączą się z jamą nosową – przez otwory w jej bocznej ścianie. Są one zlokalizowane w kościach twarzoczaszki i dość często łapią infekcje. Za ich powstawanie odpowiedzialny jest głównie nabłonek błony śluzowej nosa i zatok.

Zapalenie zatok to dość powszechna choroba, a jej przyczyny mogą być różne. Objawy powodują zarówno wirusy, bakterie, jak i grzyby, dlatego też leczenie może się nieco od siebie różnić. Wszystkie zatoki mają połączenie z jamą nosową, dzięki czemu produkowana w nich wydzielina ma prostą drogę ewakuacji. Infekcja powoduje jednak obrzęk oraz stan zapalny błony śluzowej, co sprzyja jej gromadzeniu.

Ból, obrzęk, niedrożność – czym objawia się zapalenie zatok?

Zatoki mają wpływ na proces oddychania, ponieważ ogrzewają i nawilżają powietrze, które trafia do nich przez otwór nosowy. Są również odpowiedzialne za regulowanie różnic w ciśnieniu i utrzymywanie odpowiedniej temperatury gałek ocznych oraz czaszki. Chore zatoki mają zaburzony mechanizm samooczyszczania, co sprawia, że mogą gromadzić się w nich różne zanieczyszczenia i drobnoustroje.

Głównymi objawami zapalenia zatok przynosowych, oprócz wydzieliny, są również: ból gardła, ból głowy, uczucie zatkanego nosa, niedrożność górnych dróg oddechowych, zaburzenia węchu, uczucie rozpierania twarzy (szczególnie przy pochylaniu). Podczas choroby może również wystąpić stan podgorączkowy, ucisk w uchu, złe samopoczucie, kaszel oraz zaburzenia snu.

W jaki sposób łagodzić objawy zapalenia zatok przynosowych?

Leczenie zapalenia zatok przynosowych uzależnione jest od przyczyny. Inaczej będzie wyglądać terapia zapalenia zatok o podłożu wirusowym, inaczej bakteryjnym, a jeszcze inaczej grzybiczym. Sposób leczenia powinien ustalić lekarz specjalista, który po badaniach i wywiadzie lekarskim stwierdzi, od czego należy zacząć terapię.

Zapalenie zatok o podłożu wirusowym występuje najczęściej, dlatego też zaleca się stosowanie leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych i przeciwgorączkowych. Ponadto chory może zaopatrzyć się w płukanki z wykorzystaniem roztworu soli fizjologicznej/morskiej. Bardzo dobrym wsparciem może okazać się również nebulizacja, która nawilża drogi oddechowe, łagodzi podrażnienia błon śluzowych nosa i gardła, rozrzedza wydzielinę i pomaga w jej ewakuacji.

W przypadku zakażenia bakteryjnego powyższe sposoby mogą nie dać sobie rady. Wtedy niezbędna może okazać się antybiotykoterapia, która powinna być prowadzona do samego końca, czyli przez około 2 tygodnie. Gdy objawy ustąpią, można uznać leczenie za udane, w przeciwnym wypadku należy zgłosić się do lekarza ponownie.

W łagodzeniu objawów zapalenia zatok pomocne są również domowe sposoby, takie jak: nawilżające krople do nosa, inhalacje ziołami i olejkami eterycznymi, napary ziołowe, kompresy na czoło i okolice nosa, a także masowanie zatok i unikanie czynników drażniących, które nasilają objawy.