Bakteryjne zapalenie tchawicy i oskrzeli, czyli czym jest krztusiec i jak go leczyć?

Na ziemi istnieje mnóstwo różnych wirusów, bakterii i innych drobnoustrojów, które powodują choroby – jedne znamy bardzo dobrze, o innych zaś wciąż nie wiemy zbyt wiele. Do tej drugiej kategorii zalicza się krztusiec – jedna z najostrzejszych chorób zakaźnych dróg oddechowych, z jaką wciąż zdarza nam się mieć do czynienia. Choroba najczęściej dotyka dzieci w wieku od 0 do 4 lat, niemniej jednak dorośli również mogą się nią zarazić. O tym, czym dokładnie jest krztusiec, co go wywołuje, jakie ma objawy i czy da się go w ogóle leczyć – podpowiadamy nieco niżej.

Choroba wywołana przez toksyny

Krztusiec, czyli bakteryjne zapalenie tchawicy i oskrzeli, niegdyś znany był pod nazwą koklusz. Jest ostrą chorobą o charakterze zakaźnym, którą wywołują pałeczki krztuśca – Bortedella pertussis. Bakteria ta jest niezwykle groźna, ponieważ może bez problemu przyklejać się do nabłonka w drogach oddechowych, tym samym powodując martwicę nabłonka oskrzeli i tchawicy. Co więcej, uniemożliwia działanie komórek odpowiedzialnych za zwalczanie ognisk zapalnych w organizmie. Skutkuje to upośledzeniem gruczołów śluzowych, przez co wydzielany śluz staje się gęsty.

Ponieważ krztusiec przebiega na ogół bezgorączkowo, najważniejszym i najbardziej niepokojącym objawem choroby, jest bardzo silny i przewlekły kaszel o charakterze napadowym. Co więcej, nierzadko towarzyszy mu również charakterystyczny świst wdechowy oraz duszności. Napad tak gwałtownego kaszlu może kończyć się wymiotami. Jest to jedna z najgroźniejszych chorób zakaźnych u małych niemowląt i noworodków, niemniej jednak dorośli również mogą na nią ciężko chorować. Co ciekawe, to człowiek jest jedynym gospodarzem pałeczek Bortedella pertussis.

Objawy, których nie należy lekceważyć

Zakażenie krztuścem u osoby zdrowej następuje drogą kropelkową przez górne drogi oddechowe, w kontakcie z chorym. Okres wylęgania się kokluszu jest zróżnicowany, zaś sama choroba przebiega w kilku fazach.

Krztusiec rozpoczyna się bezobjawowo. Okres ten trwa od kilku dni, do nawet kilku tygodni. Podczas pierwszej fazy (nieżytowa faza krztuśca) chory doświadcza bólu gardła, pojawia się u niego katar, stan podgorączkowy, a także zapalenie spojówek i ogólne osłabienie – faza pierwsza kokluszu jest najbardziej zakaźnym etapem w przebiegu całej choroby. Po dwóch tygodniach choroba przechodzi do fazy napadów kaszlu. Kaszel może nasilać się i być połączony z odkrztuszaniem gęstej wydzieliny. W ciągu doby może dochodzić nawet do kilkudziesięciu napadów kasztu krztuścowego, który za każdym razem trwa kilka minut. Kolejnym etapem kokluszu jest etap zdrowienia, warto jednak wspomnieć, że w niektórych przypadkach choroba może kończyć się na fazie drugiej.

Czy krztusiec da się leczyć?

Bakteryjne zapalenie tchawicy i oskrzeli da się zahamować w fazie nieżytowej. W tym zakresie konieczne jest stosowanie właściwego antybiotyku. W kolejnych fazach terapia antybiotykami może skracać etap zakaźny, jednak nie ma wpływu na ogólny przebieg choroby. W rozwiniętej fazie choroby, jak na razie, nie ma udowodnionych metod na łagodzenie kaszlu krztuścowego. Po przebyciu krztuśca jednak można złagodzić nieco nadwrażliwość oskrzeli poprzez inhalację wziewne solą fizjologiczną.

Obecnie jednym z najlepszych sposobów na zapobieganie krztuścowi, są szczepienia dzieci – obowiązkowo w sześciu dawkach. W przypadku dorosłych takie zabiegi nie są konieczne, jednak warto się nad nimi zastanowić, szczególnie w przypadku, gdy ma się bezpośredni kontakt z grupą ryzyka. Jeżeli chodzi o domowe sposoby na krztusiec, to jedynym dobrym pomysłem, który można indywidualnie wdrożyć, są nawilżacze powietrza. Wszelkie inne metody powinny być konsultowane z lekarzem.

Udostępnij